Jelenia Góra

 

Dane podstawowe: 
Powierzchnia 109 km2
Ludność (stan na 30 VI 2023 r.) 75 429
Pracujący w gospodarce narodowej wg płci i miejsca zamieszkania (sierpień 2023 r.)* 27 312
Bezrobotni zarejestrowani (styczeń 2024 r.) 1302
Bezrobotni zarejestrowani (styczeń 2024 r.) 4,1
Podmioty gospodarki narodowej wpisane do rejestru REGON (luty 2024 r.) 13 635

- spółki handlowe

- osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą

1194

8864

*Zmiana metodologii badania

 

 

Żródło: Urząd Statystyczny we Wrocławiu - Oddział w Jeleniej Górze. Więcej informacji na stronie http://stat.jeleniagora.pl

Wiodąca funkcja Miasta: turystyczno - uzdrowiskowa


 
Położenie
Jelenia Góra położona jest w południowo-zachodniej części Polski w centrum śródgórskiej kotliny. Od zachodu otaczają miasto Góry Izerskie, od północy Kaczawskie, od wschodu Rudawy Janowickie, a od południa najwyższe pasmo Sudetów - Karkonosze z najwyższym szczytem Śnieżką (1603 m n.p.m.).
 

Komunikacja 
Jelenia Góra jest głównym ośrodkiem komunikacyjno-usługowym dla przybywających do kotliny i pobliskich ośrodków górskich. Miasto graniczy bezpośrednio z Czechami, od granicy z Niemcami dzieli Jelenią Górę 70 km. Przez Jelenią Górę prowadzą drogi komunikacyjne do: Wiednia (429 km), Berlina (303 km) i Pragi (156 km).

Klimat 
Klimat jest typowy dla obszarów podgórskich. Średnia temperatura roczna waha się w granicach 7 C, a średnia temperatura okresu wegetacyjnego wynosi ok. 12-13 C. Lato termiczne zaczyna się w Jeleniej Górze ok. połowy czerwca i trwa średnio 66 do 68 dni. Dominują wiatry zachodnie i południowo-zachodnie.

Historia 
Początki miasta sięgają czasów piastowskich, a legenda przypisuje jego założenie Bolesławowi Krzywoustemu w 1108 roku. Jednak pierwsze wzmianki pisane pochodzą dopiero z roku 1281, kiedy zostaje wymieniony jeleniogórski proboszcz oraz z roku 1288, gdy tutejszych mieszkańców określa się już jako mieszczan. Było to wówczas pierwsze miasto w podkarkonoskiej kotlinie. Ten fakt, a także położenie na przecięciu się lokalnych szlaków handlowych sprawiły, iż miasto zajęło dominującą pozycję w gospodarce regionu, którą utrzymało do dnia dzisiejszego.

Pierwszy okres pomyślnego rozwoju Jelenia Góra przeżywa pod panowaniem książąt jaworsko-świdnickich, którzy otaczają miasto murami i obdarzają szeregiem przywilejów, w tym prawem mili. Po wymarciu tej linii piastowskiej, Jelenia Góra wraz z całym księstwem przechodzi w 1392 roku pod panowanie czeskie. Od zasiadających na praskim tronie Jagiellonów otrzymuje szeroką samodzielność i prawo bicia własnej monety, a w 1519 roku ważny przywilej corocznych jarmarków.

W drugiej połowie XVI w. w mieście i okolicach rozpoczyna się produkcja płócien lnianych zwanych woalami. Handel nimi okazuje się z czasem bardzo zyskowny. Niestety wojna trzydziestoletnia /1618-1648/ przerywa raptownie tę dobrze zapowiadającą się koniunkturę.

Po wojnie Jelenia Góra staje się jednym z bogatszych miast na Śląsku. Miejscowi kupcy zrzeszają się w Konfraterii Kupieckiej zajmującej się eksportem do wszystkich krajów europejskich, a także na kontynent amerykański. Ten pomyślny rozwój miasta przerwany zostaje w 1742 roku, kiedy to Śląsk zostaje zbrojnie wcielony do państwa pruskiego, co odcięło miasto od dotychczasowych rynków zbytu. W tym też czasie zmienia się koniunktura na rynkach światowych, gdzie rękodzielnicza produkcja spod Karkonoszy jest wypierana przez tańsze wyroby mechanicznych tkalni angielskich. Oba te czynniki doprowadziły do całkowitego upadku tkactwa w Jeleniej Górze i okolicach

Nadejście XIX w. jest jednak dla Jeleniej Góry pomyślne. Kilku przemysłowców buduje tu bowiem swoje fabryki. Wzrasta też gwałtownie ruch turystyczny w Karkonoszach, dla którego Jelenia Góra stanowiła naturalną bazę wypadową. Do miasta przyjeżdżało coraz więcej gości. Na ich potrzeby wznosi się hotele i pensjonaty, otwiera restauracje, rozpoczyna produkcję żywności oraz pamiątek. Do dalszego wzrostu gospodarczego przyczyniło się doprowadzenie do Jeleniej Góry linii kolejowych. W 1866 roku od strony Zgorzelca i w 1867 roku od strony Wrocławia.

W trakcie działań wojennych w 1945 roku Jelenia Góra nie doznała żadnych zniszczeń. Szybko też miasto stało się stolicą kulturalną Dolnego Śląska. Już w sierpniu 1945 roku rozpoczął swą działalność miejscowy teatr, funkcjonowało archiwum, przymierzano się do otwarcia muzeum, rozpoczynano naukę w wielu nowych szkołach. Otwartych też zostało wiele zakładów przemysłowych, w tym jedyne w kraju zakłady optyczne.

Do 1975 roku Jelenia Góra była wydzielonym miastem powiatowym i w tym samym roku została stolicą nowego województwa , na co miała wpływ nie tylko jej silna pozycja gospodarcza w regionie, ale i kulturalna. W 1976 roku do Jeleniej Góry przyłączone zostały Cieplice Śląskie Zdrój, Sobieszów, Maciejowa, Goduszyn. Powstał w ten sposób największy ośrodek miejski w Sudetach Zachodnich.

Obecnie Jelenia Góra posiada status miasta na prawach powiatu, stanowiąc tzw. powiat grodzki. W ostatnich latach przyłączono do Jeleniej Góry Jagniątków, co spowodowało przesunięcie granic administracyjnych miasta do granicy z Czechami.

 

Kalendarz FB